10 december 2021

Hoe oud is het beroep van notaris?

In de Kerstperiode kijken we naar de gebeurtenissen zo’n 2000 jaar terug in de tijd; misschien leuk om te weten: bestond het notariaat toen al?

Het leek mij aardig in deze column zelfs nog iets verder terug te blikken en in vogelvlucht de geschiedenis van het ontstaan van het notariaat onder de aandacht te brengen. De notaris kom je voor het eerst tegen in Egyptische geschriften in de 3e eeuw vóór Chr. Van daaruit vond het notariaat zijn weg via Italië naar West Europa. Notarissen werden in die tijd benoemd door de Paus of de Keizer, destijds de hoogste machthebbers. In Utrecht wordt in een oorkonde van 1294 voor het eerst een “openbare notaris” genoemd.

De notaris (ook wel schrijvers genoemd) werkten op basis van hun kennis in de praktijk zonder formele opleidingen of registratie. Dat veroorzaakte dat er notarissen waren die niet capabel bleken voor de uitoefening hun ambt. Keizer Karel V kwam in 1524 dan ook voor het eerst met een wettelijke regeling. Toen veel notarissen hun praktijk toch bleven uitoefenen zonder opleiding of registratie, werd op 7 oktober 1531 in een plakkaat van Keizer Karel V strengere voorschriften geëist voor het publieke ambt van notaris, maar er bestond toen voor het uitoefenen van het notarisambt nog geen leeftijdgrens. Dat is heel lang zo gebleven tot ver in de 20e eeuw. Nu geldt de grens van 70 jaar; bij het behalen van die leeftijd verliest de notaris zijn ambtelijke bevoegdheid.

Ik vind het best bijzonder dat ik een ambt uitoefen dat meer dan 2300 jaar bestaat.

Prettige Feestdagen!